Je zit bij de huisarts voor een routinecontrole en ineens hoor je dat er een ruis in je hart is opgemerkt. Dat klinkt meteen zorgelijk. Veel mensen denken dan aan ernstige hartproblemen, maar ruis in je hart hoeft lang niet altijd gevaarlijk te zijn. Toch is het belangrijk om goed te weten wat het inhoudt en wat je kunt doen als je hiermee te maken krijgt. Op deze pagina lees je wat ruis in je hart betekent, welke stappen je kunt nemen en wat je zorgverzekering meestal vergoedt als er onderzoek of behandeling nodig is.
Hoe ontstaat ruis in je hart?
Ruis in je hart wordt ook wel een hartgeruis genoemd. Dit ontstaat doordat het bloed in je hart of in de grote vaten rond je hart op een bijzondere manier stroomt. Normaal gesproken maakt bloed dat door het hart gepompt wordt bijna geen geluid. Wanneer een arts tijdens het luisteren met de stethoscoop toch een soort extra geluid hoort, noemt hij of zij dit ruis. Dat kan bijvoorbeeld klinken als een zacht suizen of fluiten. Er zijn verschillende oorzaken waardoor je ruis in je hart kunt hebben. Soms is er sprake van een klein gaatje in de hartklep of een vernauwing van een hartklep. Ook kan het komen door een tijdelijke verandering, bijvoorbeeld bij koorts, bloedarmoede of een zwangerschap.
In andere gevallen is het hartgeruis aangeboren en ontdek je het pas veel later. Het is dus niet zo dat ruis in je hart altijd wijst op een ernstige hartaandoening. In veel situaties is het zelfs onschuldig.
Wat merk je zelf als je ruis in je hart hebt?
De meeste mensen merken helemaal niets. Je voelt meestal geen pijn en hebt geen benauwdheid of andere duidelijke klachten. Ruis in je hart wordt vaak bij toeval ontdekt, bijvoorbeeld tijdens een medische keuring of een controle voor iets anders. Als je wel klachten hebt, kan dat bijvoorbeeld gaan om kortademigheid, vermoeidheid of een gevoel van hartkloppingen. Het is goed om te weten dat deze symptomen ook door heel andere oorzaken kunnen ontstaan, zoals stress, een hoge bloeddruk of een slechte conditie. Daarom is het belangrijk om niet zelf conclusies te trekken, maar altijd je huisarts of een cardioloog te raadplegen als je twijfelt.
Dit kun je doen als je ruis in je hart hebt
Op het moment dat je hoort dat je ruis in je hart hebt, kan dat best even schrikken zijn. Vraag wat je arts precies heeft gehoord. Soms kan een huisarts meteen inschatten of het om een onschuldig geruis gaat. Dan hoef je meestal niets te doen, behalve het in de gaten houden. Als de arts twijfelt of het misschien toch een afwijking is, word je vaak doorgestuurd naar een cardioloog. Deze kan met een echo van je hart (echocardiografie) veel beter zien hoe de hartkleppen werken en of er sprake is van een vernauwing, een lekkage of een andere afwijking. Zo’n onderzoek is pijnloos en duurt meestal niet langer dan een halfuur.
Wanneer uit de echo blijkt dat het echt een functioneel (onschuldig) geruis is, hoef je niets te doen. Soms adviseert de cardioloog om na een paar jaar nog een controle te doen, om te kijken of er iets is veranderd. Als er wel een probleem wordt gevonden, bespreekt de cardioloog met je welke behandeling nodig is. Dat kan een operatie zijn als een hartklep niet goed functioneert, maar vaak is het voldoende om je hart regelmatig te controleren.
Dit kan je zorgverzekering doen bij ruis in je hart
Veel mensen vragen zich af welke kosten de zorgverzekering vergoedt wanneer je ruis in je hart hebt. Gelukkig valt het overgrote deel van de onderzoeken en behandelingen gewoon onder de basisverzekering. Dat betekent dat je niet bang hoeft te zijn dat je zelf alle kosten moet dragen. Het consult bij de huisarts is sowieso altijd kosteloos. Word je doorgestuurd naar een cardioloog voor een echo of andere onderzoeken, dan betaal je wel je eigen risico. Heb je dit eigen risico nog niet verbruikt, dan kan het zijn dat je een deel van de kosten zelf moet betalen tot het eigen risico op is. Daarna betaalt je zorgverzekeraar de kosten volledig.
Medicatie die eventueel nodig is, bijvoorbeeld bloedverdunners of medicijnen tegen hoge bloeddruk, worden meestal vergoed vanuit de basisverzekering. Als er een operatie nodig blijkt te zijn, valt deze ook onder de dekking. Uiteraard kan het wel zo zijn dat je een aanvullende verzekering hebt die extra vergoedingen biedt, bijvoorbeeld voor fysiotherapie na een ingreep of voor extra nazorg.
Hoe kun je goed voor je hart zorgen?
Hoewel ruis in je hart niet altijd iets is waar je zelf invloed op hebt, is een gezonde levensstijl altijd een goed idee. Een gezond hart is minder kwetsbaar en werkt efficiënter. Zorg dat je voldoende beweegt, bij voorkeur minstens een halfuur per dag. Eet gevarieerd, met veel groente, fruit, volkorenproducten en onverzadigde vetten. Beperk het gebruik van zout, want een hoge bloeddruk kan je hart extra belasten. Daarnaast helpt het om stress te verminderen. Langdurige stress heeft invloed op je bloeddruk en je hartslag. Probeer ontspanning te vinden in wandelen, yoga of meditatie. Roken is schadelijk voor je bloedvaten en hart, dus stoppen met roken is verstandig. Als je al weet dat je ruis in je hart hebt, bespreek dan met je arts wat je wel en niet mag doen. Soms krijg je specifieke adviezen over sporten of zware lichamelijke inspanning.
Wanneer moet je direct medische hulp zoeken?
Ruis in je hart is meestal onschuldig, maar er zijn situaties waarin je niet moet wachten. Heb je plotseling pijn op de borst, word je duizelig of verlies je bewustzijn, bel dan direct 112. Ook ernstige kortademigheid of hartkloppingen die niet overgaan, vragen om spoedzorg. In alle andere gevallen kun je gewoon een afspraak maken met je huisarts om je klachten en vragen te bespreken. Die kan beoordelen of er vervolgonderzoek nodig is.
