Een longontsteking bij ouderen is allesbehalve onschuldig. Waar een jong en gezond persoon met een paar dagen bedrust vaak alweer opknapt, kan een longontsteking bij ouderen ernstige gevolgen hebben. Ouderen hebben vaak een verminderde weerstand en als er ook nog sprake is van chronische ziektes zoals diabetes of hartfalen, dan kan een longontsteking levensbedreigend worden. Er zijn goede behandelmogelijkheden en de zorgverzekering kan ook iets betekenen. Op deze pagina lees je daarnaast een paar handige tips die helpen om het herstel zo goed mogelijk te laten verlopen.
Waarom een longontsteking bij ouderen zo gevaarlijk is
Bij een longontsteking zijn de longblaasjes en het omliggende longweefsel ontstoken, meestal door een bacterie of virus. Hierdoor wordt ademen moeilijker en krijgt het lichaam minder zuurstof binnen. Dat is voor iedereen vervelend, maar voor ouderen extra risicovol. Hun lichaam heeft het al druk met het op peil houden van andere organen en processen. Een extra aanval op het systeem kan net de druppel zijn. Een longontsteking bij ouderen kan snel verergeren tot een ziekenhuisopname of zelfs IC-verblijf.
Wat het extra ingewikkeld maakt, is dat de symptomen bij ouderen vaak minder duidelijk zijn. Waar jongere mensen koorts, hoesten en pijn op de borst krijgen, zijn de klachten bij ouderen subtieler. Denk aan verwardheid, vermoeidheid of een plotselinge achteruitgang in de algemene conditie. Hierdoor wordt de diagnose soms laat gesteld, waardoor er kostbare tijd verloren gaat.
De behandeling van een longontsteking bij ouderen
Als er sprake is van een longontsteking bij ouderen, is het belangrijk om snel te beginnen met de juiste behandeling. Vaak wordt er gekozen voor antibiotica als de oorzaak een bacterie is. Bij een virale longontsteking is het vooral een kwestie van ondersteunen met veel rust, goede voeding, voldoende drinken en eventueel zuurstof als de ademhaling in de knel komt. In sommige gevallen is een ziekenhuisopname nodig. Zeker als de patiënt niet meer goed zelfstandig kan drinken, eten of ademen. Of als er sprake is van verwarring of uitputting. In het ziekenhuis kan er intensiever behandeld worden met infusen, zuurstof en continue monitoring.
Daarnaast is het belangrijk om ook naar de oorzaak van de longontsteking te kijken. Heeft iemand zich verslikt? Is de griep of een andere infectie de boosdoener? Het voorkomen van herhaling begint bij het achterhalen van deze oorzaak.
Wat kan de zorgverzekering betekenen bij deze aandoening?
Een longontsteking bij ouderen kan onverwacht leiden tot hoge medische kosten. Denk aan huisartsbezoeken, medicijnen, ziekenhuisopname, vervoer met de ambulance of extra zorg aan huis. Gelukkig worden de meeste van deze kosten vergoed vanuit de basisverzekering. De huisarts en ziekenhuiszorg vallen standaard onder de dekking. Ook antibiotica worden vergoed, als die zijn voorgeschreven door een arts. Ziekenhuisopname wordt volledig vergoed, maar hierbij geldt wel het verplichte eigen risico. Dit bedrag betaal je zelf, tenzij dit al opgebruikt is aan andere zorg.
Sommige aanvullende verzekeringen bieden extra hulp, zoals fysiotherapie om het herstel te versnellen, of extra thuiszorg. Het is dus slim om goed naar je polis te kijken, zeker als je ouder wordt en meer risico loopt op complicaties zoals een longontsteking.
Tips voor het behandelen en herstellen van een longontsteking bij ouderen
Een goede behandeling stopt niet bij medicijnen. Juist bij ouderen is het belangrijk om het lichaam te ondersteunen bij het herstel. Voldoende rust is onmisbaar, maar het is net zo belangrijk om een beetje in beweging te blijven, binnen de grenzen van wat mogelijk is. Hierdoor blijven de longen beter functioneren en voorkom je complicaties zoals doorligwonden of spierverlies. Goede voeding speelt ook een rol. Ouderen hebben soms minder eetlust, zeker tijdens ziekte, maar het lichaam heeft juist nu extra energie nodig om te herstellen. Kleine, eiwitrijke maaltijden, voldoende vocht en ondersteuning van een diëtist kunnen hierbij helpen.
De directe omgeving van de oudere speelt ook mee. Is de woning warm genoeg? Kan iemand makkelijk naar het toilet? Wordt er hulp aangeboden bij dagelijkse taken zoals douchen of aankleden? Een comfortabele en veilige thuissituatie draagt bij aan een spoedig herstel. En vergeet ook de mentale kant niet. Een longontsteking kan zorgen voor angst, onzekerheid of somberheid, zeker als iemand al kwetsbaar was. Goede communicatie met familie, huisarts en eventueel een psycholoog kan helpen om ook deze kant van het herstel serieus te nemen.
Een longontsteking bij ouderen voorkomen doe je zo
Voorkomen is natuurlijk altijd beter dan genezen en dat geldt zeker voor een longontsteking bij ouderen. Een griepprik of pneumokokkenvaccinatie kan veel ellende voorkomen. Deze vaccinaties worden vaak vergoed en zijn voor 60-plussers of mensen met een kwetsbare gezondheid extra belangrijk. Daarnaast is het belangrijk om alert te zijn op signalen. Merkt iemand dat hij sneller moe is, een droge hoest ontwikkelt of zich verward voelt? Wacht dan niet af, maar neem direct contact op met de huisarts. Vroeg ingrijpen maakt het verschil tussen een milde infectie of een ernstige ziekenhuisopname.
Een gezonde leefstijl helpt ook. Niet roken, genoeg bewegen, gezond eten en regelmatig frisse lucht halen zorgen ervoor dat het immuunsysteem sterker is. En dat is precies wat je nodig hebt als je longen onder vuur komen te liggen.
