Posttraumatische stressstoornis, beter bekend als PTSS, is een psychische aandoening die ontstaat na het meemaken van een traumatische gebeurtenis. Dit kan variëren van een ernstig ongeluk, fysiek geweld tot bijvoorbeeld een natuurramp of een ingrijpende medische ervaring. Mensen met PTSS herbeleven de traumatische ervaring vaak op verschillende manieren. Zelfs als ze zich niet meer in gevaar bevinden. Gelukkig zijn er verschillende manieren om PTSS te behandelen en de symptomen te verminderen.
Wat zijn de symptomen van PTSS?
De symptomen van PTSS kunnen sterk variëren, maar de meest voorkomende zijn:
– Herbeleving van het trauma: Dit kan zich uiten in nachtmerries, flashbacks, of intense
angstgevoelens.
– Vermijdingsgedrag: Mensen met PTSS vermijden situaties, plaatsen, of personen die hen aan het trauma doen denken.
– Negatieve gedachten en stemming: Dit kan variëren van schuldgevoelens tot neerslachtigheid en verlies van interesse in dagelijkse activiteiten.
– Verhoogde alertheid: Dit kan zorgen voor slaapproblemen, prikkelbaarheid of een gevoel van constant ‘op scherp staan’.
Deze symptomen kunnen het dagelijks leven van iemand met PTSS flink verstoren en zonder behandeling kunnen ze verergeren.
Er bestaan verschillende behandelingen voor PTSS
Het goede nieuws is dat PTSS goed te behandelen is. Er zijn verschillende benaderingen die kunnen helpen om de symptomen te verminderen en de kwaliteit van leven te verbeteren. Hieronder lees je meer over twee bekende behandelingen, die vaak ook aanslaan.
Cognitieve gedragstherapie (CGT)
Eén van de meest gebruikte therapieën bij PTSS is cognitieve gedragstherapie (CGT). Deze therapie helpt mensen om hun negatieve gedachten en overtuigingen, die ontstaan zijn door het trauma, te herkennen en aan te passen. Bijvoorbeeld, iemand die PTSS heeft na een auto-ongeluk kan overtuigingen ontwikkelen zoals “Ik ben nooit veilig op de weg.” CGT helpt deze gedachten te vervangen door realistischere en minder angstaanjagende overtuigingen.
In sommige gevallen wordt er gebruik gemaakt van exposuretherapie, een vorm van CGT waarbij de patiënt gecontroleerd en geleidelijk wordt blootgesteld aan herinneringen van het trauma. Dit helpt om de angst te verminderen en de emoties rondom de gebeurtenis te verwerken.
Misschien helpt EMDR-therapie voor je
Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR) is een therapie die specifiek gericht is op trauma’s. Bij EMDR worden traumatische herinneringen opnieuw opgeroepen, terwijl de patiënt zich tegelijkertijd op externe stimuli focust, zoals handbewegingen of geluiden. Dit kan helpen om de emotionele lading van het trauma te verminderen. EMDR is in de afgelopen jaren steeds populairder geworden vanwege de effectiviteit ervan. Het blijkt een snelle en effectieve manier te zijn om de symptomen van PTSS te verlichten, vooral bij mensen die moeite hebben om hun trauma onder woorden te brengen.
Welke medicijnen worden bij de behandeling van PTSS gebruikt?
Naast therapieën kan het gebruik van medicijnen ook een rol spelen in de behandeling van PTSS. Antidepressiva, zoals selectieve serotonineheropnameremmers (SSRI’s), worden vaak voorgeschreven om de symptomen van angst, depressie en prikkelbaarheid te verminderen. Hoewel medicijnen de symptomen kunnen verlichten, zijn ze vaak het meest effectief wanneer ze gecombineerd worden met een vorm van therapie.
Een aantal zelfhulpstrategieën voor PTSS
Er zijn verschillende zelfhulpstrategieën die mensen met PTSS kunnen toepassen om hun symptomen te beheersen. Ontspanningstechnieken, zoals diepe ademhalingsoefeningen, meditatie en yoga, kunnen helpen om het lichaam en de geest te kalmeren. Het regelmatig toepassen van deze technieken kan bijdragen aan het verminderen van spanning en verhoogde alertheid, wat weer meer rust brengt in het dagelijkse leven. Daarnaast kan het zoeken van sociale steun een grote rol spelen in het herstelproces. Het delen van ervaringen met vrienden, familie of lotgenotengroepen zorgt ervoor dat mensen zich minder alleen voelen en begrepen worden. Dit kan veel verlichting bieden, vooral wanneer hulp vragen als een grote stap voelt.
Het behouden van een gezonde levensstijl helpt ook bij het verminderen van de symptomen van PTSS. Voldoende slaap, regelmatige lichaamsbeweging en een gebalanceerd dieet dragen niet alleen bij aan de fysieke gezondheid, maar ook aan het mentaal welzijn. Wandelen of hardlopen kan bijvoorbeeld helpen om stress en angst te verminderen, wat het herstel bevordert.
Hoe kun je iemand met PTSS ondersteunen?
Als je iemand kent die aan PTSS lijdt, is het belangrijk om te weten hoe je diegene kunt ondersteunen. Begrip en geduld zijn erg belangrijk. Mensen met PTSS kunnen soms anders reageren dan je gewend bent en het kan tijd kosten voordat ze zich openstellen. Bied een luisterend oor, moedig professionele hulp aan en zorg voor een stabiele en veilige omgeving.
Hulphonden voor personen die hiermee te maken hebben
Hulphonden kunnen een waardevolle rol spelen voor personen die te maken hebben met PTSS. Deze speciaal getrainde honden bieden niet alleen emotionele steun, maar kunnen ook helpen om de symptomen van PTSS te beheersen. Ze zijn getraind om hun eigenaar te kalmeren tijdens paniekaanvallen, nachtmerries of flashbacks en kunnen hun baasjes zelfs wakker maken als ze onrustig slapen. Daarnaast bieden hulphonden een gevoel van veiligheid, doordat ze altijd alert zijn en hun eigenaar waarschuwen voor mogelijke bedreigingen, wat kan helpen om het gevoel van constante waakzaamheid te verminderen.
Ze bevorderen niet alleen de mentale en emotionele gezondheid, maar helpen hun baas ook om weer deel te nemen aan het dagelijks leven, zoals boodschappen doen of sociale interacties aangaan, iets wat vaak moeilijk is voor mensen met PTSS. Hun constante aanwezigheid kan dus echt een verschil maken in de kwaliteit van leven van iemand die hiermee worstelt.
Wat kan je zorgverzekeraar voor je betekenen als je PTSS hebt?
Als je PTSS hebt, kan je zorgverzekeraar een belangrijke rol spelen in het ondersteunen van je herstel. Veel zorgverzekeringen dekken therapieën zoals cognitieve gedragstherapie (CGT), EMDR en soms zelfs alternatieve behandelingen die helpen bij het omgaan met de symptomen van PTSS. Daarnaast kan je zorgverzekeraar bijdragen aan de kosten van medicatie, zoals antidepressiva, die vaak worden voorgeschreven bij PTSS. Het is ook mogelijk dat sommige verzekeringen hulphonden of andere vormen van ondersteuning deels vergoeden. Het is daarom belangrijk om goed te onderzoeken welke vergoedingen jouw zorgverzekering biedt en of er aanvullende verzekeringen zijn die extra dekking kunnen bieden voor PTSS-behandelingen.
